Gezegenimizin popülasyon artış hızı günden güne artıyor. Her geçen gün daha büyük bir hızla kalabalıklaşıyoruz. Dünyada birçok yaşam alanını yok ederek insanlar olarak kendimize daha fazla yaşam yeri oluşturup, ekosistemlerin sürdürülebilirliği ile çok az ilgileniyoruz. Kısacası, kalabalıklaşırken gezegenimize yarattığımız tehditi daha da büyütüyoruz. Yalnızca inşaatlar ile doğrudan yaşam yerlerini yok etmiyoruz, aynı zamanda bunu dolaylı yoldan da yapıyoruz, küresel ısınmaya olan devasa etkimiz, enerji israfı (Buraya ulaşmanızı sağlayan internet tıkının bile enerji olarak bir maliyeti var), gıda israfı derken liste uzayıp gidiyor. Bu listedeki önemli kalemlerden biri olan gıda israfı her gün daha büyük etki ile karşımıza çıkıyor. Peki bu konuda bir hata yapıyor muyuz? Ekonomik sürdürülebilirlik nedir? Bununla ilgili neler yapabiliriz diye soruyorsan, doğru yerdesin. İşte, evde gıda israfını önlemek için yapabilecekleriniz:
- İyi Sakla Beni!
Yemek israfına karşı alınabilecek en mühim ikincil önlem, şüphesiz ki yiyeceklerimizi düzgün ve iyi şekilde saklamaktır. Raf ömrü uzun olan kurutulmuş veya konservelenmiş yiyeceklerin üzerinde, kalmaları için nasıl saklamanız gerektiği yazıyor, ancak bu durum daha taze gıdalar için o kadar da net olmayabilir. İşte size birkaç iyi saklama metodu:
- Ekmeklerinizi karanlıkta ve kuru bir ortamda saklamalısınız. Eğer ki hava geçirmeyen bir torbanız veya poşediniz varsa ekmeğiniz durduğu yerde epey mutlu olacaktır, yaşasın mutlu ve taze ekmekler.
- Yumurtalarınızı hava geçirmeyen bir saklama kabının içerisinde, buzdolabının herhangi bir rafında saklamalısınız, dolabın kapağındaki yumurtalıklarda değil, saklama kabında yer alan yumurtalarınız da son derece mutlu, uzun ömürlü ve daha taze kalacaktır.
- Patatesler de karanlık ve kuru ortamları severler, mutluluklarını ekmekleriniz ile paylaşmaya hazırdırlar!
- Tropik veya genel sebze meyveler de oda sıcaklığında saklanmalıdır. Patlıcanlar, karpuzlar ve kavunlar, muzlar, biberler ve benzeri ürünler birlikte ve aynı ortamda saklanabilirler.
2. Daha da İyi Sakla Beni!
Gıda israfını önleme konusunda oda sıcaklığındaki ürünlerimizi nasıl saklamamız gerektiğine değindik. İş bu noktada bitmiyor, zira soğutucuda yer alan ürünlerimizin saklanma biçimleri de gıda israfını önemli düzeyde etkileyebilmektedir. Hadi birkaç ipucu da buzdolabımız için gelsin!
- Saklama kabı veya kavanozlarda yer alan ürünlerinizi etiketleyin, tarihlerine göre sıkıcı bir işlem yapmak zorunda değilsiniz, sadece eski olduğunu bildiğiniz ürünün kabına “Önce Beni Ye!” yazmanız yeterli olacaktır. Böylelikle hangi ürünlerin öncelikle tüketilmesi gerektiğini ve hangi ürünlerin daha taze olduğunu anlayabilirsiniz
- Buzdolabı rotasyonu! İyi bir basketbol koçu gibi ürünlerinizin rotasyonunu sağlamalısınız. Yani, daha taze olan ve yeni aldığınız ürünleri buzdolabının gerisine, arkaya doğru koyarken eski ve raf ömrü tükenmekte olan ürünlerinizi ön tarafa dizmelisiniz. Yaşlı yiyecekler, hücum!
- Dolabınızı tatil valizi gibi tepeleme doldurmaktan kaçının! Mümkün olduğunca ürünlerinizin arasında üç veya dört parmak boşluk bırakmaya özen gösterin ki buzdolabı içerisinde hava dolaşımı kesintiye uğramasın.
- Et, sebze ve meyvelerinizi mümkün olduğunca birbirinden uzağa yerleştirin ki çapraz bulaşmaya ve bozulmaya uğramasınlar.
3. Buzdolabınızın Anatomisini Tanıyın!
Buzdolabınız yapısını tanımak, sakladığınız ürünlerin ömrünü uzatmanıza ve daha taze kalmalarına yardımcı olabilir. Dolabımıza şöyle bir alıcı gözle bakalım ve hangi ürünü nereye yerleştireceğimizi görelim:
- Alt raflar: Et ve Balık
- Üst raflar: Dünden kalanlar, içecekler ve yoğurt.
- Düşük nemli çekmeceler: Yeşil sebzeler ve havuçlar.
- Yüksek nemli çekmeceler: Meyveler, otlar ve mantarlar.
- Dolap kapısı: Çeşniler
4. Derin Dondurucu
Dünden kalanlar veya yakın tarihte yemeyeceğinizi düşündüğünüz ürünleri dondurucuda saklamak gıda israfını önlemenin bilinen en meşhur yoludur herhalde. Ancak derin dondurucuyu da kullanmanın belli başlı incelikleri var, bu bilgiler ile ürünlerinizin uzun süre daha taze kalmasına yardımcı olacaktır.
- Dondurucunuzun derecesini -18°C olarak ayarlayın.
- Yiyeceklerinizi azar azar ve ayrı porsiyonlar olarak dondurun ki tek seferde hepsini çözdürmek zorunda kalmayın.
- Saklama kapları buzlukta da oldukça faydalı, mümkün oldukça cam kutuları kullanın.
- Ürünlerinizin içeriğine ve tarihine göre olmak üzere, kaplara etiket yapıştırın.
- Buzluktaki ürünlerin bir listesini bulundurun ki hangi ürünlerin dondurulmuş olduğunu unutmayın.
Yemek İsrafını Durdurmak Oldukça Kolay
Evet, yukarıdaki basit ve kullanışlı dört uygulama ile, bireysel olarak evinizdeki gıda israfını mümkün olduğunca, hatta yok denebilecek kadar azaltabilirsiniz. Daha kaliteli bir yaşam için, gıdaların sürdürülebilirliğini sağlayıp yiyeceklerimizi mümkün olduğunca taze tutmaya özen göstermeliyiz.
Bu tutum, hem bütçenize hem de ailenizin sağlığına çok daha faydalı olacağı gibi, yemek israfının sebep olduğu çevre kirliliği, küresel ısınma, ve açlık gibi sayısız sorunun çözümünde de rol oynamanıza şans tanıyacaktır.
